Laat grote groepen race- en toerfietsers op de rijbaan rijden in plaats van het fietspad, kweek begrip tussen race- en toerfietsers en andere weggebruikers en zorg ervoor dat infrastructuur voor fietsers goed is. Dat zijn de voornaamste aanbevelingen uit een studie van SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid).
De stichting deed naar de mogelijkheden om de verkeersveiligheid bij race- en toerfietsen op de openbare weg te vergroten, in samenwerking met de twee grootste wielersportbonden in Nederland: de NTFU (Nederlandse Toer Fiets Unie) en de KNWU (Koninklijke Nederlandse Wielren Unie). SWOV heeft een online vragenlijst verspreid onder NTFU-leden en de resultaten van deze enquete en die van een recent ANWB-onderzoek onder fietsers daarna besproken met een groep van tientallen experts, verdeeld over drie gebieden: gedrag en veiligheid, infrastructuur en sport.
Stijgend aantal ongelukken
Race- en toerfietsers rijden meestal op de openbare weg of op het fietspad. In beide gevallen zijn andere weggebruikers daar niet altijd blij mee en voelen zich onveilig door die grote groepen. De eigen veiligheid van race- en toerfietsers is ook in het geding. Het aantal dat zich jaarlijks bij de spoedeisende hulp meldt voor behandeling stijgt. In de periode tussen 2007 en 2010 waren dat er nog jaarlijks zo’n 2000. In 2012 was het aantal verdubbeld tot 4.200 behandelingen.
De meeste respondenten vinden dat grote groepen fietsers altijd op de weg zouden moeten fietsen en niet op het fietspad. Maar 23 procent vindt aparte fietspaden voor de wielersport een goed idee. De meeste wielersporters, vooral de ouderen onder hen, kunnen zich voorstellen dat ze irritatie oproepen bij andere weggebruikers, zeker als ze in grote groepen rijden. Bijna allemaal waarschuwen ze anderen als ze passeren door te roepen. Dat doen ze ook door elkaar te waarschuwen voor obstakels op de weg of andere weggebruikers.
Botsingen
Toerfietsers die in grote groepen fietsen hebben de grootste kans op een ongeluk. Uit het onderzoek blijkt dat bijna 70 procent in een dergelijke situatie gebeurde. Opvallend is dat een botsing met een andere weggebruiker de voornaamste oorzaak is van een ongeluk (44 procent). Meestal gaat het om een botsing met een andere race- of toerfietser. Wat ook relatief vaak voorkomt (38 procent) is dat fietsers hun evenwicht verliezen en onderuit gaan. Bij driekwart van ongelukken raakten de deelnemers aan het onderzoek gewond. Dat varieert van schaafwonden tot ziekenhuisopname.
Een groep experts ziet een aantal mogelijke oplossingen om de veiligheid met race- en toerfietsers te verbeteren. Om de steeds drukkere fietspaden te ontlasten, zouden de wielsporters naar de rijbaan moeten. Ook valt te denken aan speciale routes voor deze groepen.
Vriendelijk bellen
Om de irritatie van andere weggebruikers weg te nemen stellen de experts voor dat de toerfietsers beter vriendelijk kunnen bellen, dan hard schreeuwen als ze passeren. Scheiden van recreatieve fietsers en toerfietsers kan bijvoorbeeld door slimme manieren van scheiden met behulp van apps, aanleg van speciale parcoursen of door het mijden van drukke tijdstippen.
Race- en toerfietsers die zich niet aan de verkeersregels houden, zouden elkaar vaker moeten aanspreken op hun gedrag. Ook het verkleinen van de groepen is een idee. De slechte kwaliteit van het wegdek, extra gevaarlijk voor racefietsers, kan verbeterd worden met behulp van apps om hiervan melding te maken of door gezamenlijke inspectie met wegbeheerders en fietsclubs.
