Er heerst nog veel onduidelijkheid in de rijschoolbranche over het afschaffen van de VAR (Verklaring arbeidsrelatie) en de DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) die daarvoor in de plaats komt per 1 mei 2017. Constructies waarin een instructeur als zzp’er wordt ingehuurd, maar als werknemer wordt behandeld, hebben bij de DBA gevolgen voor zowel opdrachtgever als opdrachtnemer. De drie brancheverenigingen FAM, BOVAG en VRB werken samen aan een modelovereenkomst die ze binnenkort voorleggen aan de Belastingdienst.
Afschaffen VAR: ‘Zelfstandige wil weer bij rijschool in dienst’
Gepubliceerd op 07-11-2016 om 09:46
belastingdienst, belasting, btw
Er heerst nog veel onduidelijkheid in de rijschoolbranche over het afschaffen van de VAR (Verklaring arbeidsrelatie) en de DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) die daarvoor in de plaats komt per 1 mei 2017. Constructies waarin een instructeur als zzp’er wordt ingehuurd, maar als werknemer wordt behandeld, hebben bij de DBA gevolgen voor zowel opdrachtgever als opdrachtnemer. De drie brancheverenigingen FAM, BOVAG en VRB werken samen aan een modelovereenkomst die ze binnenkort voorleggen aan de Belastingdienst.
“Niemand weet hoe je het precies moet aankleden. Er mag geen sprake zijn van een gezagsverhouding, maar dat is heel moeilijk in deze branche”, zegt Ruud Rutten, voorzitter van branchevereniging FAM. FAM ziet dat zzp’ers bang zijn om niet meer ingehuurd te worden door rijscholen: “Ik heb afgelopen week drie zelfstandigen gesproken die graag weer terug willen in loondienst”, zegt vice-voorzitter Willem Weijers. “Ze zijn bang dat ze geen opdrachten meer krijgen.” Ook VRB-voorzitter Peter van Neck herkent de signalen vanuit de branche. “Het is een heel complex verhaal voor rijschoolhouders. Iedereen wil weten: hoe zit het nou?”
“We merken inderdaad dat er onduidelijkheid heerst bij leden”, zegt ook Tom Huyskens, woordvoerder van BOVAG. “Dat is echter niet alleen in de rijscholenbranche het geval, maar lijkt voor bijna de hele B.V. Nederland te gelden. Het verdwijnen van de VAR brengt veel onzekerheid met zich mee, zowel voor opdrachtgevers als opdrachtnemers.”
Komst van DBA
Voorheen gebruikten zzp’ers een VAR om hun opdrachtgevers duidelijk te maken dat ze zelfstandig waren en dat hun opdrachtgever geen naheffingen van de Belastingdienst hoefde te verwachten. Als er sprake was van een verkapt dienstverband, lag het risico op eventuele naheffingen grotendeels bij de zzp’er. Met de komst van de wet DBA in mei ligt het risico meer bij de opdrachtgever. Hij wordt medeverantwoordelijk voor de arbeidsrelatie.
Zzp’ers en opdrachtgevers krijgen tot 1 mei 2017 de tijd om te bepalen of het nodig is om met een modelovereenkomst te werken. Daarna gaat er ook echt gecontroleerd worden op de naleving. Rijinstructeurs die een eigen rijschool bezitten en alleen voor zichzelf werken, hoeven in principe weinig te vrezen. Het wordt een ander verhaal wanneer zzp’ers worden ingehuurd door andere rijscholen. Dat gebeurt bijvoorbeeld in vakantietijd of bij ziekte van vaste medewerkers.
Inhuren zzp’ers
Een werkgever kan gezag over een werknemer uitoefenen. Deze vorm van gezag moet in de relatie met de zzp’er worden vermeden, vindt de Belastingdienst. Een zzp’er moet vrij zijn om de opdracht naar eigen inzicht uit te voeren. “Rijschoolhouders moet bijvoorbeeld uitkijken wanneer ze zzp’ers inhuren en die laten rijden in de auto van de rijschool”, vertelt Ruud Rutten van FAM. “Als een zzp’er in mijn lesauto zit en dus met mijn pet op lesgeeft, is er al sprake van een gezagsverhouding.” Hetzelfde geldt voor bijscholing, vertelt Rutten: “Daar worden zzp’ers voor ingehuurd omdat zij hele specifieke kennis hebben van een bepaald onderwerp, denk bijvoorbeeld aan hoogwerkers. We willen goede mensen voor de klas hebben staan. Maar wanneer zij ons lesmateriaal gebruiken of ons logo op hun overhemd dragen, is er sprake van een gezagsverhouding.”
Beide partijen moeten in dit soort situaties kunnen bewijzen dat de ingehuurde zzp’er geen schijnzelfstandige is. Om dit aan te tonen, kunnen zzp’ers vooraf hun overeenkomsten overleggen aan de Belastingdienst, die dan een oordeel kan geven over de aard van de samenwerking. Keurt de Belastingdienst de overeenkomst goed, dan geeft dat de opdrachtgever en zzp’er zekerheid dat er geen loonheffing afgedragen hoeven te worden. De Belastingdienst heeft ook modelovereenkomsten op de site staan die al goedgekeurd zijn.
Modelovereenkomst
De brancheorganisaties FAM, VRB en BOVAG werken momenteel aan een of meerdere modelovereenkomsten die speciaal gericht zijn op de rijschoolbranche. Deze overeenkomsten worden voorgelegd aan de Belastingdienst ter goedkeuring. De overeenkomst moet duidelijke afspraken bevatten die aansluiten bij de praktijk van de rijschoolbranche, zodat deze goed bruikbaar is voor de branche en de opdrachtgevers en opdrachtnemers voldoende zekerheid biedt.
“Het belangrijkste in deze overeenkomsten is dat er een objectief verschil bestaat tussen de manier waarop een ingehuurde zzp’er wordt behandeld ten opzichte van een werknemer”, vertelt BOVAG-woordvoerder Huyskens. “Constructies waarin een instructeur als zzp’er wordt ingehuurd, terwijl zij of hij in de praktijk eigenlijk als werknemer wordt behandeld, zullen straks dus niet meer kunnen bestaan zonder het risico dat de Belastingdienst naheffingen aan de opdrachtgever en opdrachtnemer oplegt.”