Het document beschrijft het voorstel aanpak vernieuwde Programma van toetsing en afsluiting (PTA) voor de rijopleiding B, dat is opgesteld door het CBR. De nieuwe opzet volgt de aanbevelingen van de heer Roemer en het Nationaal Leerplan rijbewijs B, gericht op een competentiegerichte beoordeling van de rijvaardigheid.
Kernpunten van het programma
Competentiegerichte beoordeling:
Doel: Het beoordelen van de kandidaat op basis van competenties zoals veilig, sociaal, verantwoord en zelfstandig rijgedrag.
Beoordelingseisen: Deze zijn geclusterd in logische eenheden die aansluiten bij de fasering van de rijopleiding.
Fasering van de opleiding:
Fase 1: Basis voertuigbeheersing in verkeersluwe gebieden.
Fase 2: Beheersing in eenvoudige verkeerssituaties.
Fase 3: Deelnemen aan complexe verkeerssituaties.
Fase 4: Zelfstandig en verantwoord rijden in diverse verkeersomstandigheden.
Leerportfolio:
Doel: Het vastleggen van voortgang en resultaten van de leerling gedurende de opleiding.
Onderdelen: Rijproeven, theorie-examens, Tussen Tijdse praktijktoets Voertuigbeheersing en het afsluitende praktijkexamen.
Examenonderdelen:
Rijproeven: Uitgevoerd in verschillende fasen om de voortgang van voertuigbeheersing en verkeersinzicht te evalueren, uit te voeren door de instructeur of collega instructeur om de kennis van verkeersregels en verkeersinzicht te toetsen.
Theorietoetsen: opgesplitst in een theorietoets Basiskennis door de rijopleider zelf en het CBR theorie-examen wet-en regelgeving en verkeersinzicht.
Wettelijke vereisten:
De examens zijn in lijn met EU-richtlijnen en de Nederlandse wegenverkeerswet.
Voor- en nadelen voor de rijschoolbranche.
Voordelen:
Verbeterde kwaliteit van opleiding
Door de gefaseerde en competentiegerichte aanpak worden leerlingen beter voorbereid op complexe verkeerssituaties, dat de kwaliteit van rijvaardigheid verhoogt.
Heldere structuur:
Het PTA biedt een duidelijke structuur voor zowel instructeurs als leerlingen, waardoor het leerproces gestroomlijnder verloopt.
Monitoring van voortgang:
Het leerportfolio zorgt voor continue monitoring en feedback, dat kan leiden tot betere leerresultaten en hogere slagingspercentages.
Flexibiliteit:
Door het cumulatief toetsen kunnen leerlingen in hun eigen tempo leren en worden eerder opgedane kennis en vaardigheden regelmatig herhaald.
Nadelen:
Hogere kosten en tijdsinvestering:
De gefaseerde aanpak en de opbouw van het leerportfolio kunnen leiden tot hogere kosten en meer tijdsinvestering voor zowel rijscholen als leerlingen. Rijscholen die al werken via de RIS methodiek zullen minder extra inspanningen moeten verrichten
Complexiteit van beoordeling:
De uitgebreide beoordelingscriteria en de verschillende toets vormen kunnen complex zijn voor instructeurs om consistent toe te passen.
Aanpassingen vereist:
Rijscholen moeten mogelijk hun lesmethoden en administratieve processen aanpassen aan het nieuwe PTA, hetgeen tijd en middelen kan kosten.
Training van instructeurs:
Instructeurs moeten getraind worden om de nieuwe beoordelingsmethoden en criteria effectief toe te passen, dat kan een extra belasting vormen.
Verhoogde administratieve last:
De invoering van het leerportfolio en de gedetailleerde monitoring van voortgang kunnen leiden tot een verhoogde administratieve last voor rijscholen. Rijscholen die al werken via de RIS methodiek zullen minder extra inspanningen ervaren. Maar een groot deel van de rijscholen werkt al met plansystemen waar het LVS op moet aansluiten.
Risico op ongelijkheid:
Kleine rijscholen die nog niet met een digitaal systeem werken of zelfstandige instructeurs kunnen moeite hebben om de extra kosten en tijdsinvesteringen te dragen, dat kan leiden tot ongelijkheid in het aanbod van rijopleidingen.
Potentieel verhoogde faalkosten:
Door de nadruk op een gedetailleerd en langdurig leertraject kunnen de faalkosten voor leerlingen hoger uitvallen als ze meer tijd nodig hebben om de vereiste competenties te behalen.
Hogere drempel voor nieuwe instructeurs:
Het nieuwe systeem kan een hogere drempel vormen voor nieuwe instructeurs om in de branche te starten als zelfstandige ondernemer vanwege de extra vereisten en complexiteit van de beoordeling.
Kansen voor de rijschoolbranche:
Professionalisering:
Rijscholen kunnen zich profileren als aanbieders van hoogwaardige, gedegen opleidingen die de nieuwe competentiegerichte aanpak ondersteunen. Dit kan leiden tot een beter imago en een aantrekkelijker aanbod voor leerlingen.
Verhoogde klanttevredenheid:
Door de nadruk op een gestructureerd leertraject en continue feedback te leggen, kunnen rijscholen de tevredenheid en het vertrouwen van hun leerlingen vergroten, dat kan resulteren in positieve mond-tot-mondreclame.
Diversificatie van diensten:
Met de nieuwe eisen kunnen rijscholen aanvullende diensten aanbieden, zoals gespecialiseerde cursussen voor bepaalde verkeerssituaties (nacht rijden, rijden in tunnels, enz.), Dit kan nieuwe inkomstenbronnen opleveren.
Betere samenwerking met CBR:
Door nauw samen te werken met het CBR bij de implementatie van het nieuwe PTA, kunnen rijscholen invloed uitoefenen op de ontwikkeling van toekomstige trainings- en beoordelingscriteria, dat hun positie in de markt kan versterken.
Technologische innovatie:
Het gebruik van digitale hulpmiddelen en platforms voor het leerportfolio en de monitoring van voortgang biedt rijscholen de kans om te investeren in technologische innovaties, die zowel de efficiëntie als de aantrekkelijkheid van hun diensten kunnen verhogen.
Conclusie
Het voorgestelde vernieuwde PTA voor de rijopleiding B, opgesteld door het CBR, biedt een gedetailleerd en gefaseerd opleidingsprogramma dat gericht is op het verbeteren van de rijvaardigheid van beginnende bestuurders. Hoewel er aanzienlijke voordelen zijn, zoals verbeterde kwaliteit en heldere structuur, brengt het ook uitdagingen met zich mee in termen van kosten, tijdsinvestering en benodigde aanpassingen voor de rijschoolbranche.
Echter, de hervorming biedt ook diverse kansen voor rijscholen om zich te professionaliseren, de klanttevredenheid te verhogen, hun diensten te diversifiëren, beter samen te werken met het CBR en te investeren in technologische innovaties. Al met al lijkt de hervorming een stap vooruit in het verbeteren van de verkeersveiligheid en het rijonderwijs in Nederland, mits de rijschoolbranche de uitdagingen kan overwinnen en de kansen optimaal benut.
