In Duitsland wordt op dit moment gewerkt aan plannen om de rijopleiding betaalbaarder te maken. Het Bundesministerium für Verkehr heeft aangekondigd dat het met een hervormingspakket wil komen om de kosten van het rijbewijs te verlagen. Die aankondiging zorgt nu al voor veel beweging – en ook voor onverwachte effecten.
Minder aanmeldingen bij rijscholen
Volgens cijfers van de MOVING International Road Safety Association e.V. is het aantal inschrijvingen voor het rijbewijs in november landelijk met meer dan 20 procent gedaald. In grote steden zoals Hamburg en Frankfurt zijn de aanmeldingen zelfs gehalveerd.
De reden? Veel aankomende leerlingen stellen hun rijopleiding bewust uit, in de verwachting dat het rijbewijs door de hervormingen binnenkort goedkoper wordt.
Wanneer gaan de plannen in?
De Duitse minister van Verkeer, Patrick Schnieder, heeft aangegeven dat de juridische wijzigingen in de eerste helft van 2026 worden voorbereid. Dat betekent echter niet dat de maatregelen dan ook al ingaan.
De ACE Auto Club Europa e.V. waarschuwt dat invoering vóór 2027 onwaarschijnlijk is. Volgens de club is het bovendien nog onzeker of de hervormingen daadwerkelijk zullen leiden tot lagere prijzen, of vooral bedoeld zijn om verdere kostenstijgingen af te remmen.
Wachttijden en capaciteitsproblemen
Een belangrijk aandachtspunt in Duitsland is de capaciteit binnen de rijopleiding. Er is een tekort aan rijinstructeurs én aan examinatoren. Examentermijnen zijn nu al schaars.
Deskundigen waarschuwen dat de huidige terughoudendheid bij aanmeldingen later kan leiden tot een plotselinge toestroom van leerlingen. Dat zou de wachttijden voor rijlessen en examens verder onder druk zetten.
Wie langer moet wachten tussen lessen en examens, heeft vaak extra rijlessen nodig om het niveau vast te houden. Dat kan de totale kosten van het rijbewijs juist verhogen.
Brede discussie over betaalbaarheid
Het Duitse debat laat zien hoe gevoelig de betaalbaarheid van het rijbewijs is. Hogere kosten, personeelstekorten en lange wachttijden spelen allemaal een rol. De hervormingsplannen zijn bedoeld om het systeem toegankelijker te maken, maar de uitwerking en het tijdpad zijn nog onzeker.
Het RedaktionsNetzwerk Deutschland volgde deze ontwikkelingen uitgebreid en schetst een beeld van een markt die nu al reageert op beleid dat nog niet is ingevoerd.
Conclusie
Duitsland staat aan het begin van een mogelijke hervorming van de rijopleiding. De intentie is duidelijk: het rijbewijs betaalbaarder maken. Tegelijkertijd laat de huidige situatie zien dat aankondigingen alleen al grote invloed hebben op het gedrag van leerlingen – met gevolgen voor rijscholen, wachttijden en uiteindelijk ook de kosten.
Hoe en wanneer de hervormingen precies worden doorgevoerd, zal de komende jaren duidelijk moeten worden. Voorlopig blijft het rijbewijs in Duitsland even duur én onzeker als daarvoor.