“Ik acht het in de eerste plaats aan de rijschoolbranche zelf om de kwaliteit van dienstverlening te waarborgen.” Daarmee vatte minister Schultz van Haegen haar antwoorden op aanvullende vragen over de nieuwe WRM wel samen. Door een beetje te schaven aan de praktijkbijscholing voor rijinstructeurs en extra te controleren op onbevoegd lesgeven, is de kwaliteit volgens haar voldoende geborgd. Extra geld wordt er niet vrijgemaakt.
Onder andere het verbeterplan dat SP had gepresenteerd met concrete verbeterplannen voor de branche, wordt in de nota van tafel geveegd. De nieuwe WRM-wetgeving moet nog behandeld worden in een debat in de Tweede Kamer. SP-Kamerlid Eric Smaling, die het rapport opstelde, vindt het moeilijk voorspellen of daar succes behaald kan worden. Het is ook nog niet duidelijk of het debat wel voor het zomerreces kan plaatsvinden, maar het is onduidelijk of de ingangsdatum van de wet (begin 2017) daarmee in het gedrang komt.
Bijscholing
Opnieuw kwam de praktijkbijscholing van rijinstructeurs uitgebreid aan bod. Fracties van alle partijen wilden weten of de sanctie van het verliezen van de bevoegdheid wel echt noodzakelijk is, en of het verplichte toneelstukje nu echt verleden tijd is.
Van de sanctie wordt echt niet afgeweken, zo bleek nog maar eens uit de beantwoording. “Dan wordt deze te vrijblijvend, de sanctie waarborgt juist dat instructeurs zich goed voorbereiden.” Inhoudelijk is nog compleet onduidelijk wat er nu eigenlijk gaat veranderen, ook omdat uit de Evaluatie van de WRM blijkt dat het systeem voldoet, vertelt Schultz. “Het exameninstituut (IBKI, red.) is in gesprek met de branche om het realiteitsgehalte van de praktijkbegeleiding te waarborgen en waar mogelijk te verbeteren.”
De VVD had voorgesteld om een systeem van mystery guests in te voeren: dan weet een instructeur niet wanneer hij gecontroleerd wordt en wordt een getrouwer beeld van de werkelijkheid gevormd. Schultz vindt dit niet nodig omdat het huidige stelsel voldoet in de kwaliteitswaarborging volgens de Evaluatie WRM. “Dat zou bovendien met 15.000 instructeurs een omvangrijke en kostbare operatie zijn.”
Sturen op slagingspercentage
De SP stuurde aan op andere middelen om de kwaliteit van rijinstructeurs te waarborgen, bijvoorbeeld door degenen met een absurd laag slagingspercentage de bevoegdheid af te nemen. Schultz ziet dit niet zitten, omdat het financieel niet haalbaar is. “En daar komt bij dat slagingspercentage van meer factoren afhangt, zoals sociale en demografische kenmerken van leerlingen en het aantal lessen, dan alleen de kwaliteit van de rijinstructeur.”
Ook kwam aan bod of de minister vindt dat elke rijschool een zekere basiskwaliteit moet bieden. Maar, zoals meerdere keren in de nota terugkwam, ‘worden in lijn met het kabinetsbeleid voor het midden- en kleinbedrijf geen eisen aan de rijschoolbranche gesteld’.
“De goede bekendheid van een rijschool, mond-tot-mondreclame in eigen stad of dorp en het lidmaatschap van een brancheorganisatie blijken in de praktijk belangrijke prikkels te zijn voor een kwalitatief goede dienstverlening door een rijschool”, is de mening van de minister.
Spookrijscholen
Problematiek in de branche wordt niet gekenmerkt als een noodzakelijke aanzet tot actie. Zo ziet Schultz van Haegen nog altijd geen heil in het verbieden van een dubbel rijschoolnummer, waarmee rijscholen hun slagingspercentage kunstmatig hoog houden. “Het is onmogelijk om deze te identificeren, daarom zie ik niets in een verbod.” De rijlessen in natura worden nog altijd gekenmerkt als een incident, terwijl de politie dit heeft gerapporteerd als een ‘structureel probleem’.
Een verdiepend onderdeel in de opleiding tot rijinstructeur over ondernemen, zoals de SP had voorgesteld, werd ook afgeschoten omdat dit ‘haaks staat op het kabinetsbeleid’. Schultz zegt dat de mate van goed kunnen ondernemen in de rijschoolbranche nauwelijks in relatie staat tot verbeterde verkeersveiligheid.
Controle ILT
Andere concrete SP-voorstellen, zoals de VOG en het invoeren van een minimum van vijf jaar rijervaring voordat iemand rijinstructeur mag worden, werden ook niet als oplossingen gezien voor een betere branche. Wel gaat de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dus extra controleren op rijinstructeurs die zonder WRM-pas lesgeven. Maar uit de nota blijkt dat het ILT eigenlijk alleen signalen gaat verzamelen en aan de hand daarvan actie kan ondernemen.
De SP maakt zich naar aanleiding van de nota in ieder geval alvast klaar voor de wetsbehandeling. “We maken de borst nat”, zegt Smaling. “De kunst zal dan zijn om voldoende medestanders te vinden voor aanpassingen van de WRM. Op het mogelijke succes daarvan is niet echt vooruit te lopen. Ik ben blij dat we die gelegenheid krijgen, hopelijk nog voor het reces, maar dat valt ook niet met zekerheid te zeggen.”
Ook de fracties van CDA, VVD en PvdA zijn actief bezig met het dossier rijschoolbranche. Wijzigingen in de WRM zijn dus niet uitgesloten, maar lijken wel steeds verder weg.
