Het CBR doet onderzoek naar het onderdeel gevaarherkenning van het theorie-examen. Dit gedeelte van het examen is volgens het CBR gedateerd. Vanwege die gedateerdheid wordt ook de slagingsnorm bewust laag gehouden. Dat vertelt Harold Bekhuis, manager divisie Theorie van het CBR. Tijdens de Lesauto Testdag op 18 september ging het CBR in op de laatste ontwikkelingen in het theorie-examen.
Het onderdeel gevaarherkenning is niet slecht, maar wel gedateerd, zegt Bekhuis. “We hebben regelmatig discussies over vragen met deskundigen en dat is niet goed. Om deze discussies te voorkomen is de normering heel laag gelegd.” Van de 25 vragen hoeven kandidaten er maar 13 goed te hebben. “Het gevolg is dat 97 procent van de kandidaten hiervoor slaagt. De vraag is: hoe goed is een examen als vrijwel iedereen ervoor slaagt? Je wilt dat kandidaten de gevaren goed herkennen in het verkeer. Rijschoolhouders kunnen deze gevaren goed bijbrengen, maar wij moeten ze goed kunnen testen.”
Bewegende beelden
Net als bij de andere vragen uit het theorie-examen, wil het CBR ook bij gevaarherkenning bewegende beelden gaan gebruiken. “We weten uit de literatuur dat het gebruik van bewegende beelden dé manier is om gevaarherkenning te toetsen. Vroeger kon dat nog niet, maar nu onze systemen zijn doorontwikkeld, wordt het tijd om dit onderdeel op te pakken. Dit doen we samen met de branche en uitgevers. Voordat we zover zijn, overleggen we met een externe adviesgroep over wat er allemaal mogelijk is. We kijken daarbij ook naar het buitenland: wat werkt wel en wat juist niet?” Het onderdeel gevaarherkenning wordt volgens Bekhuis nog niet in 2018 aangepakt, maar wel ‘zo snel mogelijk daarna’.
Meer gebruiksgemak
Het theorie-examen ‘nieuwe stijl’, waarbij kandidaten hun examen individueel afleggen, levert veel meer flexibiliteit en gebruiksgemak op, vertelt Bekhuis. “We zijn ook een stuk efficiënter geworden. Bij het theorie-examen oude stijl konden 250 kandidaten per dag over drie medewerkers worden verdeeld; inmiddels zijn dat 450 kandidaten over 4 medewerkers. We nemen elke dag tussen de 3.000 en 4.000 theorie-examens af.” Vergeleken met het buitenland loopt het CBR ver vooruit wat betreft de kwaliteit, vertelt Bekhuis. “Ik heb veel nationale en internationale contacten met exameninstituten. Zij zijn onder de indruk van ons examen. En dat is geen grootspraak.”
Het theorie-examen blijft continu in ontwikkeling. De afgelopen jaren zijn meer dan 2.500 vragen toegevoegd aan de vragenbank. In totaal bestaan er meer dan 5.000 vragen. Naast het uitbreiden van de databank, verandert ook de manier van vragen stellen. “Een belangrijke ontwikkeling is dat we steeds minder met tekst werken. Een voorbeeld hiervan is de sleepvraag.” Daarnaast worden ook steeds meer bewegende beelden (gif-bestanden) gebruikt, waardoor een toelichting als ‘de brandweerauto met optische en geluidssignalen wil hier oversteken’ niet meer nodig is. “Nu staat er alleen maar: ‘Wie mag hier eerst’? Iemand met dyslexie hoeft hier niet meer zijn hoofd over te breken. Die ziet meteen waar het om gaat.”
Theorie-examen van de toekomst
Daarnaast kondigt Bekhuis aan dat het CBR testvragen gaat verwerken in het echte theorie-examen. “Voordat een nieuwe vraag definitief in het examen verwerkt wordt, willen we weten hoe goed die vraag is. Zo kun je bij een meerkeuzevraag een antwoord hebben die nooit wordt gekozen. Dan is er iets mis met dat antwoord. Om dat te kunnen weten gaan we deze in het echte examen testen. We tellen deze testvragen niet mee. De kandidaat weet ook niet waar in het examens de testvraag zit.
Ook werkt Bekhuis een blik op de toekomst, waarbij Virtual Reality volgens hem ongetwijfeld een rol gaat spelen: “Hoe ziet het examen van de toekomst eruit? Virtual Reality gaat vast en zeker plaatsvinden. Er komt van alles op de markt waarmee het examen steeds beter gemaakt kan worden, alleen het tempo waarin dit gaat plaatsvinden, is nog de vraag. Wel willen we de kosten altijd zo laag mogelijk houden. We zoeken continu naar manieren waarbij we zowel werken aan de verkeersveiligheid maar ook het examen valide en betrouwbaar houden.”
Slagingspercentage
Tenslotte komt ook het slagingspercentage van het theorie-examen aan bod. Een rijschoolhouder vraagt zich af hoe dit percentage landelijk op slechts 41 procent kan liggen: “Ik denk dat als je daar als mbo-opleiding mee aankomt, dat je dan binnen een jaar de tent moet sluiten. Ik vraag me af: is het CBR nou zo goed of zijn de rijschoolhouders en leerlingen nou zo slecht?’
“Ik vraag me af of je de vergelijking kunt maken met een mbo-school”, aldus Bekhuis. “Daar zijn leerlingen jaren getraind voordat ze een examen afleggen. Bij ons komen soms mensen die niet eens zijn opgeleid. Onze opdracht is om examens te maken die valide en betrouwbaar zijn. Er zijn rijscholen met een hoog slagingspercentage, maar er zijn ook mensen die op de bonnefooi komen. Sommige kandidaten denken: voor die drie tientjes durf ik het wel aan om onvoorbereid op het examen te komen. Dat zie je ook aan de slagingspercentages.”
Bron: Verkeerspro.nl